Double bill: Zjawy / Zuzanna Kasprzyk

Czas trwania: 40 minut
Prezentowany po spektaklu Sosna

Spektakl „Zjawy” powstał w ramach obchodów Roku Polskiego Romantyzmu i jest interpretacją dramatu „Dziady” za pomocą środków tańca współczesnego.

Założeniem projektu jest spojrzenie na opisaną przez Adama Mickiewicza noc Dziadów jako na rytuał wołania o sprawiedliwość społeczną. W ludowym obrządku społeczeństwo przywołuje duchy zmarłych, aby wysłuchać ich próśb i pomóc tym, których zapamiętano jako dobrych, a osądzić tych, którzy za życia czynili zło. Jest to zatem chwila, w której społeczeństwo otrzymuje władzę by przebaczać, ratować lub potępiać.

Podczas pracy nad spektaklem angażowaliśmy społeczność Białoruską, Polską i Litewską, tworząc platformę porozumienia i upamiętnienia protestów na Białorusi z 2020 roku. Cisza po tych wydarzeniach, była dla nas inspiracją do podjęcia tematu i próby ujęcia go w milczący taniec. Jednak w kontekście tragedii wojny toczącej się w Ukrainie projekt staje się bardziej uniwersalny, przywołuje tych, którzy doznają krzywdy w jakiejkolwiek formie.

Staramy się skupiać na historiach i przeżyciach jednostki, a nie na politycznej rzeczywistości. Naszym zdaniem, w chaosie obecnych czasów to, co z ducha romantyzmu warto wydobyć, to zmaganie jednostki ze złem w każdym wymiarze, oraz poszukiwanie sprawiedliwości nawet poza światem widzialnym.

„Zjawy” to próba poradzenia sobie z lękiem, strachem i poczuciem bezsilnego gniewu poprzez łagodne zaufanie w siłę dobra, prawdy i piękna. Chcemy traktować „Zjawy” jako rytuał oczyszczania pamięci zbiorowej i indywidualnej poprzez przeobrażające piękno dźwięku i ruchu: materii, światła i ciała w przestrzeni. Solista jest duchem lub medium społeczeństwa (Guślarzem), które poprzez symboliczne działania dotyka zbiorowego doświadczenia. Ruch nawiązuje do baletu romantycznego i postaci willy, jest jednak przetworzony przez współczesne formy choreograficzne - zniekształcony i fragmentaryczny, jak pamięć. Biała tkanina o wymiarach 8x8 m to metaforyczny obiekt o wielu znaczeniach – białej flagi, pustej karty, tkanki społeczeństwa, całunu czy białej sukienki. Jest to również nawiązanie do sztuk plastycznych, m.in. do szkiców z cyklu „Białoruś Zachodnia” Wacława Strzemińskiego. Obrazuje ona zarówno romantyczną wizję zmysłowego poznawania świata, jak również nieustanny ruch i przemianę rzeczywistości.

choreografia i wykonanie: Zuzanna Kasprzyk

koncept: Andrzej Molenda

muzyka: Karlis Mklaubergs